اهمیت روضه خوانی
قرنهاست که ایام سوگواری امام حسین (ع) که فرا می رسد، نوای روضه خوانی بلند می شود. به فرمایش پیامبر اکرم (ص): «برای شهادت حسین علیه السلام، حرارت و گرمایی در دلهای مؤمنان است که هرگز سرد و خاموش نمی گردد.»
قدمت آیین نوحه خوانی بر درگذشتگان، شاید به اولین روزهای پس از مرگ نخستین بشر برسد و هدف از آن نیز، تسلای خاطر بازماندگان و زنده نگاه داشتن یاد فردی بود که از دنیا رفته است. اما این رسم دیرینه، در مورد اهل بیت (ع) معنایی دیگر می یابد. نوحه خوانی در رثای ائمه اطهار (ع)، هدفی بیش از تسلی نوحه گران و گرامیداشت یاد این بزرگواران را دنبال می کند. هدفی بسیار گسترده تر و عمیقتر؛ یعنی زنده نگاه داشتن یک مکتب و آیین در طول تاریخ.
اهل بیت (ع) نیز خود به تأثیر روضه و نقش موثر آن در روشن ماندن چراغ هدایتگر اسلام برای نسلهای مختلف، آگاه بوده اند؛ چنانکه مال و دارایی خویش را برای اقامه گسترده این امر، بذل می کرده اند. امام صادق علیه السلام می فرماید: «پدرم امام باقر علیه السلام به من فرمود: ای جعفر! از مال خودم فلان مقدار وقف نوحه خوانان کن که به مدت ده سال در «منا» در ایام حج، بر من نوحه خوانی و سوگواری کنند.»
بی تردید، انجام چنین عمل آینده نگرانه ای، به منظور زنده نگاه داشتن یاد و خاطره رهبران برگزیده خداوند و نیز گسترش و استمرار مفاهیم دینی و ارزشی راستین، در دستور ائمه (ع) قرار گرفته است. بر همین اساس، نیکو و ضروری است که همه مسلمانان در هر مکان و هر دوره زمانی که حضور دارند، تا حد امکان، شرایط برپایی مجالس روضه امام حسین (ع) و دیگر اعضای خاندان اهل بیت (ع) را از هر طریق و در هر قالبی، به شکلی شایسته، فراهم کنند تا مکتب اسلام راستین، پای بر جا و پر ثمر باقی بماند.
تاریخچه روضه خوانی در ایران
خواندن روضه در ایران، هر چند از نخستین سده های اسلامی اغاز شده است؛ اما همواره به دلیل سلطه حاکمان متعصب اهل تسنن، از گستره و نمود وسیعی برخوردار نبوده است و همیشه در خفا، اجرا می شده است تا اینکه با روی کار آمدن حکومت شیعه مذهب صفویه، شرایط بسیار مناسبی برای انجام فعالیتهای فرهنگی تشیع پدید آمد که از مهمترین نتایج آن، نگارش کتاب روضة الشهدای ملا محسن واعظ کاشفی است. این کتاب را می توان نخستین مقتل شهدای کربلا به زبان فارسی، قلمداد کرد. روضة الشهدا، چنان به شهرت رسید که همواره، قطعاتی از آن، در مجالس عزاداری محرم، توسط خطیبان قرائت می شد. کم کم این افراد، به روضه خوان، مشهور شدند و روضه خوانی نیز به اصطلاحی تبدیل شد که معنای آن، ذکر مصیبتهای وارد شده بر اهل بیت (ع)، به شکلی سوزناک، در قالب شعر و نثر بود.
رفته رفته، با ایجاد تغییرات عمیق فرهنگی، محتوای بسیاری از روضه ها تغییر کرد و از حالت مرثیه و مدح خالص کلیشه ای در آمد و به وقایع و اصطلاحات روزمره، گره خورد. موسیقی نیز، به کمک این پدیده فرهنگی آمد و بر تأثیر روضه های امام حسین (ع) بر مردم به ویژه نوجوانان و جوانان افزود.
تغییرات محتوایی روضه های امام حسین، تا جایی رسید که اکنون، بسیاری از مسائل اجتماعی، اخلاقی و سیاسی روز، از طریق همین روضه ها بیان می شود و همین امر بر عمق محتوا و جذابیت نوحه های حسینی افزوده است. کتاب «در میان روضه هایت زندگی کردن خوش است» از محسن عباسی ولدی، از جمله این آثار تازه در موضوع روضه محرم و شهیدان کربلاست که در ادامه، به معرفی آن خواهیم پرداخت.
معرفی کتاب در میان روضه هایت زندگی کردن خوش است.
کتاب «در میان روضه هایت زندگی کردن خوش است»، از آثار محسن عباسی ولدی، پیوندی نوین را بین روضه های شهیدان کربلا و سبک زندگی روزمره ما برقرار می کند. در حقیقت، این کتاب، یک کتاب توصیف سوزناک وقایع کربلا نیست. نویسنده در این کتاب، قطعاتی ادبی را آورده و در هر یک از آنها، به بهانه روضه یکی از شهیدان کربلا، یک مطلب تربیتی را بیان کرده است. مطلبی که می تواند به والدین برای ترییت فرزندانشان کمک کند. مثلا در روضه حُر ابن یزید ریاحی، که امام حسین (ع) خطای او را بخشید، نویسنده می گوید: تو چرا بخشیدی و من چرا نمی بخشم، حسین؟ ما وقتی به قصه حُر رسیدیم، به خدا گفتیم: حسین (ع) از حر گذشت، تو هم از ما بگذر. چرا نگفتیم: تو از حر گذشتی، پس ما هم می گذریم از هر که در حقمان جفا کرد….»
نویسنده به همین ترتیب، همه مفاهیم اصلی و ارزشمند موجود در روضه های کربلا مانند بخشش، آزادی کودکان، حقیقت، ادب و… را، دست مایه قرار می دهد تا از آنها الگویی شایسته را به زبانی ساده برای تربیت انسانها و به ویژه تربیت فرزندان بسازد. به این ترتیب، کتاب «در میان روضه هایت زندگی کردن خوش است» تلاش می کند تا پای روضه های امام حسین (ع) را به زندگی روزمره ما باز کند تا در تمام ایام سال، آنها را سرمشق زندگی خود قرار دهیم نه اینکه تنها در ایام محرم، بشنویم و سینه بزنیم و اشک بریزیم. نویسنده امیدوار است که با نگارش کتابهایی از این دست، هیأتهای مذهبی دیگر تنها محل سینه زنی و نوحه خوانی ماه محرم نباشند؛ بلکه به پایگاههایی دائمی برای تربیت اسلامی همه فرزندان ایران تبدیل شوند.
موسسه توانگران نیز با توجه به ارزشمند بودن این محتوا، نسخه صوتی کتاب در میان روضه هایت زندگی کردن خوش است را تولید کرد. شما می توانید برای دریافت این کتاب صوتی جذاب و متفاوت، روی لینک زیر کلیک کنید.
دانلود کتاب صوتی در میان روضه هایت زندگی کردن خوش است.
***
نویسنده: مائده نعمتی
